Eerste indruk

“You never get a second chance to make a good first impression” is een veelgehoorde uitspraak. De eerste indruk bepaalt namelijk vaak hoe je iemand beoordeelt en hoe je zelf wordt beoordeeld door anderen. Ga maar na, zodra je iemand voor het eerst ontmoet, vorm je razendsnel een eerste indruk van die persoon. Je hebt direct een bepaald gevoel bij diegene. Het vormen van een eerste indruk gebeurt vrijwel automatisch en niet opzettelijk.

Eerste indruk sollicitatie

Tijdens bepalende momenten wil je natuurlijk een goede eerste indruk achterlaten, zoals tijdens een sollicitatiegesprek. Maar de eerste indruk speelt op nog veel meer momenten in je leven een rol, zowel privé als zakelijk. Denk bijvoorbeeld aan de volgende belangrijke momenten;

  • Bij het geven van een presentatie of training
  • Tijdens een verkoopgesprek of onderhandeling
  • Bij deelname aan een netwerk-bijeenkomst
  • De eerste werkdag bij jouw nieuwe werkgever
  • Bij het sturen van een eerste mail naar een potentiële klant (non-verbaal)
  • Hoe wordt de eerste indruk bepaald?

    Waarom zijn de eerste indrukken van mensen zo bepalend en hardnekkig? Allereerst, zijn er onbewust allemaal processen aan de gang in jouw brein. Deze processen vinden automatisch plaats. Je kunt het simpelweg niet tegenhouden, ook niet als je dat zou willen. Om een oordeel te kunnen vellen over iemand, spelen factoren als stereotypering, uiterlijk, non-verbaal gedrag, en intuïtie een rol.

    Stereotypen

    Een beoordeling van een eerste indruk gebeurt in milliseconden. Die snelle indruk wordt mogelijk gemaakt door het toepassen van sociale categorisatie, waaruit stereotypen ontstaan. Door middel van categorieën kunnen we snel een globale indruk krijgen van iemand.

    Uiterlijk

    Hoe iemand eruit ziet is een belangrijke factor bij het vormen van een eerste indruk. Hierbij kijken we onder andere naar de gezichtskenmerken, lichaamsbouw en kleding. We leiden allerlei informatie af uit bijvoorbeeld de ogen, het kapsel en de lichaamsverhoudingen. Daarnaast speelt ook de aantrekkelijkheid van iemand een rol. Een aantrekkelijk persoon vinden we vaak intelligenter (Zebrowitz & Rhodes, 2004) en overtuigender overkomen. Dit is tegelijkertijd een mooi voorbeeld van stereotypering. Dit specifieke fenomeen wordt het Halo-effect genoemd, waarbij je de neiging hebt om positieve eigenschappen toe te schrijven aan iemand die sympathiek overkomt. Andersom spreken we over het Horn-effect.

    Non-verbaal gedrag en lichaamstaal

    Naast de uiterlijke kenmerken van een persoon, baseren we ons oordeel ook op verbale- en non-verbale communicatie. Het verschil tussen het effect van gesproken woorden en non-verbale communicatie leggen we in dit artikel uit. Eén van de onderdelen die invloed uitoefenen op ons eerste oordeel zijn emoties herkennen in het gezicht van anderen. Daarnaast spelen ook andere non-verbale signalen een rol, zoals proxemics en de manier waarop je je handen gebruikt.

    Eerste indruk tips

    Wil je zelf een vriendelijke indruk achterlaten, die mensen bij blijft? Dan hebben we onderstaand een aantal tips voor je;

  • Ga de verbinding aan met de ander, door bijvoorbeeld 60 tot 70 procent van de tijd oogcontact te hebben.
  • Een glimlach kan in combinatie met andere non-verbale signalen in jouw voordeel werken.
  • Zorg dat je handpalmen zichtbaar zijn voor je gesprekspartner als je spreekt. Dit wordt door het brein geregistreerd als open, warm en toegankelijk.
  • Spiegel en level. Neem op een subtiele manier de houding aan van de ander. Maar doe dit niet overdreven! Denk bijvoorbeeld aan het aanpassen van de snelheid van praten en het stemvolume.
  • Wil je meer inhoudelijke informatie over bovenstaande tips? Dan raden we je aan dit artikel te lezen.

    Eerste indruk onderzoek

    Er is al veel aandacht gegaan naar het onderzoeken van het fenomeen ‘eerste indrukken’. In Nederland heeft Hoogleraar Sociale Psychologie Roos Vonk hierover het boek ‘De Eerste Indruk’ geschreven, waarin het proces van indrukvorming wordt toegelicht aan de hand van resultaten uit wetenschappelijk onderzoek.

    Primacy effect

    Daarnaast heeft de psycholoog Solomon Asch al in 1946 ontdekt dat eerste indrukken als meest belangrijk werden ervaren bij het vormen van een impressie van iemand. Dit wordt het primacy effect genoemd. Bij het experiment waaruit dit werd geconcludeerd, kregen deelnemers twee lijsten met eigenschappen van iemand voorgelegd. De ene lijst had positieve eigenschappen bovenaan staan, en negatieve eigenschappen onderaan. De andere lijst was precies andersom. Je raad het al; de deelnemers kregen een betere indruk van degene die de positieve eigenschappen bovenaan de lijst had staan.

    Negativity bias

    Een ander veel bestudeerd concept is het feit dat negatieve gebeurtenissen intenser ervaren dan positieve gebeurtenissen. Dit wordt de negativity bias genoemd. Wanneer je een experiment zou uitvoeren waarbij je iemand de optie geeft om €150,00 te winnen, of om €100,00 te winnen, met gelijke kansen, dan zou de meerderheid dit risico niet nemen. Dit komt omdat het risico om te verliezen intenser voelt dan het winnen van geld.

    Door het concept ‘negativity bias’ besteden we over het algemeen meer aandacht aan negatieve stimuli. Dit is waarom een negatieve eerste indruk zo lastig te veranderen is en waarom een goede eerste indruk maken dus zo belangrijk is!

    Kun je een eerste indruk beïnvloeden?

    Dit is natuurlijk de belangrijkste en meest prangende vraag. Wij zijn er van overtuigd dat je het maken van een goede eerste indruk deels kunt beïnvloeden. Allereerst kun je natuurlijk aandacht besteden aan je uiterlijke verzorging. De wetenschap bewijst dat een aantrekkelijker persoon eerder een goede eerste indruk afgeeft, zoals je eerder in dit artikel las.

    Ook gaven we al aan dat je met verbale en non-verbale communicatie de juiste signalen kan afgeven. Zo spelen gezichtsuitdrukkingen en de lichaamshouding een belangrijke rol bij het vormen van een indruk. In onze communicatie bestaat zelfs 70% uit non-verbale communicatie! Deze vorm van communicatie omvat veel verschillende vormen, waarbij er ook vormen bestaan waarbij we zelf nauwelijks invloed op uit kunnen oefenen. Lichaamstaal, als onderdeel van non-verbale communicatie valt tot een bepaalde mate wél goed te trainen.

    Lichaamstaal training

    Omdat mensen over het algemeen te weinig aandacht besteden aan het non-verbale deel van communicatie, bieden wij diverse trainingen aan. In onze trainingen ga je niet alleen werken aan jouw eigen lichaamstaal, maar wordt je je ook bewust van die van jouw gesprekspartner(s). Hierdoor kun je waardevolle informatie ophalen uit de verborgen non-verbale signalen.

    Wil jij je bewust worden van jouw lichaamstaal en het effect hiervan op het maken van een goede 1e indruk? Dan past onze Lichaamstaal Professional training het beste bij je. Wil je eerst wat meer kennis maken met het onderwerp, dan bieden we ook de online Fundamentals training aan.

    Wil je meer weten over onze trainingen of heb je vragen? Neem dan contact met ons op! Start direct een gesprek via onze chatfunctie rechtsonder het scherm of via WhatsApp, of stuur een e-mail!

    Dit zeggen onze deelnemers

    Hein Heijen

    Academie voor Gedragskennis Expert Toegepaste Neuromarketing en Beïnvloedingspsychologie
    Hein Heijen
    Ik heb Denise twee keer gezien als spreker in het AFAS Theater. Denise is van kop tot teen een gepassioneerde vakvrouw. Ik ben onder de indruk van haar manier van presenteren; gestructureerd, overzichtelijk. De directe toepasbaarheid, op alle gebieden van zakelijk tot privé, is groot. Denise haar manier van presenteren is uniek, dynamisch en 'speels', ze is authentiek en congruent. Haar eigen bewuste en onbewuste lichaamstaal laat duidelijk zien: this girl walks her talks!

    Jortijn Bijl

    AFAS Marketing Manager
    Jortijn Bijl
    Ik heb een presentatie van Denise mogen bijwonen over body language en daarna een tweedaagse training gevolgd. Zowel de presentatie als de tweedaagse training hebben me al mooie handvatten gegeven om mijn dagelijks werk beter te kunnen doen! Daarnaast heeft Denise de capaciteit om soms ietwat moeilijke materie makkelijk en begrijpbaar uit te leggen, waardoor de theorie ook direct in de praktijk toe te passen is. Met body language ben je echter nooit uitgeleerd, vandaar dat ik ook haar vervolgtraining, de Master, zeer zeker ga volgen! Ik raad iedereen aan die op professioneel vlak contact heeft met mensen, trainingen of presentaties van Denise bij te wonen!

    Huib Boissevain

    Annexum CEO
    Huib Boissevain
    De cursus Body Language Professional is een echte aanrader! In twee dagen krijg je inzicht hoe beter te kijken naar de lichaamstaal van jezelf en anderen informatie geeft, hoe je overkomt en wat je leert over anderen. Op een hele leuke manier maak je kennis met diverse methoden en technieken. Denise is echt deskundig en laat met allerlei leuke voorbeelden zien dat je veel meer kan waarnemen dan je denkt. Een heel plezierige docente. Ik heb met plezier meegedaan en ga zeker verder met het ontwikkelen van mijn kennis over Body Language.

    Ontvang de nieuwsbrief

    Nieuwsbrief

    Volg ons op social media!